USG jamy brzusznej jest badaniem nieinwazyjnym, które należy wykonywać co najmniej co 2-3 lata. Dzięki badaniu ultrasonograficznym, lekarz jest w stanie ocenić ogólny stan narządów jamy brzusznej oraz wykryć ewentualne wystąpienie nawet drobnych zmian w ich budowie. Jak przebiega USG brzucha i jak się do niego przygotować?
Badanie USG jamy brzusznej daje możliwość analizy stanu narządów jamy brzusznej, wykryć nieprawidłowości i zmiany w ich budowie oraz rozpoznać obecność płynu w brzuchu. Narządy, które można przebadać w ten sposób to: wątroba, pęcherzyk żółciowy, nerki, drogi żółciowe, trzustka, śledziona, pęcherz, aorta, gruczoły krokowe (prostata), macica i przydatki
Na czym polega badanie USG?
Podczas badania USG, którego celem jest obrazowanie wnętrza ludzkiego ciała, wykorzystywane są fale akustyczne o wysokiej częstotliwości, w zakresie od 1 do 10 MHz. To właśnie one, całkowicie bezboleśnie wnikają do ciała i rozchodzą się, nie uszkadzając żadnych ludzkich komórek – pokazuje onkolog Dominka Paradowska z Krakowa. W przeciwieństwie do badania rentgenowskiego, są całkowicie bezpieczne dla organizmu oraz likwidują konieczność wprowadzania płynów powodujących kontrast.
Przed wykonaniem badania, należy odkryć dany element ciała, do czego wykorzystuje się specjalny, przezroczysty żel, który nanosi się i rozsmarowuje na odpowiednim fragmencie np. na brzuchu. W to miejsce, po nałożeniu preparatu, przykładana jest głowica aparatu, którą lekarz przesuwa w celu uzyskania obrazu wszystkich narządów. Niemożliwe jest jednak zbadanie tkanki kostnej oraz przewodu pokarmowego i płuc, które nie przepuszczają ultradźwięków.
Wskazania do wykonania USG brzucha:
- Ostre, nawracające bóle brzucha
- Powiększenie obwodu brzucha
- Obecność krwi w moczu lub stolcu
- Obecność śluzu w stolcu
- Nieprawidłowe wypróżniane stolce (przewlekłe lub nawracające biegunki lub zaparcia)
- Żółtaczka
- Gorączka, która utrzymuje się powyżej 7 dni i nieznana jest jej przyczyna
- Odchylenia w badaniu laboratoryjnym
- Obciążony wywiad rodzinny
Jak przygotować się do badania USG brzucha?
Pacjent, który ma zamiar zgłosić się na badanie USG jamy brzusznej, na kilka dni przez wyznaczonym terminem, nie powinien spożywać potraw ciężkostrawnych oraz tych, które prowokują wysokie wytwarzanie gazów. Taki pokarm może spowodować zamazywanie obrazu, przez co nie będzie możliwe szczegółowe zanalizowanie budowy narządów.
W dniu poprzedzającym badanie, należy pamiętać o tym, że niewskazane jest spożywanie posiłku. W przypadku, gdy USG będzie wykonywane po południu, możliwe jest spożycie lekkostrawnego, niewielkiego śniadania.
Tuż przed przeprowadzeniem USG, nie powinno się palić papierosów, ponieważ dym tytoniowy może spowodować istotne zamazanie się obrazu. Około godzinę przed wejściem do gabinetu lekarskiego, zalecane jest wypicie 1-1,5 litra wody mineralnej niegazowanej lub herbaty bez zawartości cukru. W niektórych przypadkach (otyłość, nadwaga), lekarz nakazuje pacjentowi spożycie preparatu przeczyszczającego, w dzień poprzedzający badanie USG.
Gdzie powinno się wykonywać badanie USG?
„Gdy idziemy po raz pierwszy do nieznanej nam pracowni USG, nie bójmy się pytać o to, jakie doświadczenie ma lekarz (jak długo zajmuje się USG) i sprawdzić jego certyfikat „ – mówi prof. Wiesław Jakubowski, wiceprzewodniczący Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego. –
„Pacjent ma prawo wiedzieć, czy jest w dobrych rękach. Najczęściej przecież płaci za badanie, bo wciąż trudno się dostać na bezpłatne USG. Ale jest jeszcze ważniejszy powód. Zbyt wiele razy byłem świadkiem dramatów, jakie przeżywali ludzie, którym z braku wiedzy lub z powodu przestarzałego sprzętu postawiono złą diagnozę. Najwięcej tragicznych pomyłek zdarza się w położnictwie. Tu błędne rozpoznanie może nawet prowadzić do śmierci dziecka lub jego mamy. Dzieje się tak dlatego, że status osób wykonujących badania USG nie jest w Polsce określony prawem. Na świecie problem ten regulują ministerstwa zdrowia lub korporacje lekarskie. U nas każdy, kto kupi aparat i ma dyplom lekarski, może założyć gabinet USG i robić badania. Skutki bywają tragiczne.
Dlatego tak ważny jest certyfikat PTU, uzyskiwany po serii wykładów i zajęć praktycznych. Aby go utrzymać, bo certyfikat nie jest przyznawany dożywotnio, trzeba w ciągu pięciu lat zgromadzić 60 punktów. Oznacza to udział w specjalistycznych kursach przynajmniej dwa razy w roku. Tak więc, gdy zobaczymy na ścianie taki dokument (powinien być wywieszony w widocznym miejscu gabinetu), sprawdźmy również, kiedy został wydany. Lekarz, który nie ma ważnego certyfikatu, jest niewiarygodny. Lepiej się u niego nie badać.”